Lốp xe hơi là thủ phạm chính tạo ra hạt vi nhựa đại dương

Một cuộc nghiên cứu mới đây cho hay, hơn 200.000 tấn hạt nhựa nhỏ được thổi từ các con đường vào sông suối và cuối cùng chảy vào đại dương mỗi năm.

Nghiên cứu cho thấy các hạt vi nhựa do gió chuyển đi là nguồn ô nhiễm lớn cho các đại dương chứ không phải các dòng sông, tuyến đường. Phân tích tập trung vào các hạt nhựa nhỏ được phát tán bởi lốp xe và má phanh khi chúng mòn đi.

Gió cuốn hạt vi nhựa đi

Ước tính có 550.000 tấn hạt nhựa nhỏ hơn 0,01mm được thải ra ngoài môi trường mỗi năm, với gần một nửa trong số đó kết thúc tại các đại dương. Hơn 80.000 tấn rơi xuống các khu vực băng tuyết hoặc có tuyết phủ.

Tình trạng ô nhiễm vi nhựa nay ngày càng tồi tệ trên phạm vi toàn cầu, chúng hiện diện từ Bắc cực và dãy núi Alps đến các đại dương sâu nhất.

Các hạt vi nhựa có thể chứa hóa chất độc hại và vi khuẩn gây hại cho những sinh vật biển. Con người cũng vô tình ăn hạt vi nhựa khi dùng hải sản và hít phải chúng trong không khí, nhưng tác động của hạt vi nhựa đối với sức khỏe con người vẫn chưa được nghiên cứu đầy đủ.

Các công trình nghiên cứu trước đây cho thấy các hạt vi nhựa có thể được phát tán trên toàn thế giới. Trong nghiên cứu mới nhất, các nhà khoa học tập trung vào cách lốp xe và má phanh thải ra hạt vi nhựa so với các nguồn rác khác như chai nhựa và bao bì.

Hệ lụy cho sức khỏe con người và sinh thái

Andreas Stohl, Viện nghiên cứu không khí Na Uy, cho biết: “Đường xá là nguồn chính yếu thải ra hạt vi nhựa ra các vùng sâu vùng xa, kể đại dương. Một chiếc lốp xe trung bình giảm 4kg trong vòng đời của nó. Đó là một lượng lớn nhựa so với quần áo, được ghi nhận thải sợi vải ở các con sông.”

Ông Stohl cũng cho hay, những hạt nhựa nhỏ nhất có thể bị gió thổi đi khắp nơi và kích thước của chúng khiến người ta khó xác định đó là nhựa. Các hạt vi nhựa có lẽ đem lại những hệ lụy cho sức khỏe con người và hệ sinh thái bởi vì bạn có thể hít phải chúng và các hạt rất nhỏ có thể cũng có thể xâm nhập vào mạch máu của bạn.

Nên giảm sử dụng nhựa hết mức có thể

Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature Communications, dùng hai phương pháp để ước tính lượng hạt mịn rơi ra từ lốp xe và má phanh. Sau đó, nhóm nghiên cứu sử dụng mô hình lưu thông khí quyển để đánh giá cách hạt vi nhựa được phát tán trên phạm vi toàn cầu. Nghiên cứu cho thấy các hạt vi nhựa có thể tồn tại trong không khí trong vòng một tháng. Deonie Allen, Đại học Strathclyde, Scotland, cho biết: “Từ cuộc nghiên cứu này, người ta nhận ra có rất nhiều tác nhân gây ô nhiễm đến từ các nguồn mà hầu hết mọi người chưa từng nghĩ tới. Việc tìm hiểu xem những hạt vi nhựa này có thể di chuyển được bao xa cho thấy bầu khí quyển đóng vai trò quan trọng như thế nào trong nạn ô nhiễm nhựa.”

Erik van Sebille, tại Đại học Utrecht, Hà Lan, chia sẻ: “Các nhà khoa học nhận ra các khu vực xa xôi có thể bị tác động từ những gì chúng ta làm trong các thành phố và trên đường. Cách các hạt vi nhựa được thải ra từ đường phố cuối cùng phát tán trong đại dương cho chúng ta thấy một bức tranh toàn cầu về ô nhiễm nhựa, từ đó giúp xác định biện pháp tốt nhất để giải quyết vấn đề.”

Nhà khoa học nói thêm: “Chúng tôi nên quan ngại dù vẫn không biết tác hại thực sự của tất cả các hạt vi nhựa là gì, nhưng cẩn trọng về những điều này thì vẫn hơn. Vấn đề ô nhiễm do lốp và má phanh có thể sẽ trở nên tồi tệ hơn một khi các dòng xe điện trở nên phổ biến. Các dòng xe điện thường nặng hơn so với xe động cơ đốt trong. Điều đó có nghĩa là tỷ lệ hao mòn nhiều hơn trên lốp xe và má phanh.”

Các nhà khoa học thừa nhận rằng việc giảm ô nhiễm hạt vi nhựa từ xe hơi là rất khó. Nguyên do là các hãng xe sẽ phản ứng vì mối quan ngại này có thể ảnh hưởng đến doanh số bán xe của họ. Trước mắt, các chuyên gia đưa ra lời khuyên rằng mọi người nên giảm sử dụng nhựa hết mức có thể nếu không chắc rằng rác nhựa do mình thải ra được tái chế.

Thiệu Kiệt

Theo 24hsongxanh.vn/ Guardian

Link nguồn: https://24hsongxanh.vn/lop-xe-hoi-la-thu-pham-chinh-tao-ra-hat-vi-nhua-dai-duong/