Cổng ngõ nếp nhà

Thỉnh thoảng ai cũng có lần bắt gặp hình ảnh một anh chàng đưa bạn gái về nhà, trước khi chia tay vẫn còn nấn ná lại ở cái cổng dăm ba phút. Hay hình ảnh bà mẹ ra cổng đứng ngóng đợi đứa con đi mãi chưa về…

Đóng – mở cũng là cái cổng. Cái cổng chứng kiến biết bao thế sự vui buồn, thịnh suy cùng với gia chủ. Một số nơi người ta thường thắp nhang hoặc cúng kiếng ở cổng, vì quan niệm rằng ở đây có “nhị vị môn thần” che chở bảo vệ cho gia đình khỏi những tai ương và để cầu mong được đi đến nơi về đến chốn…

cong-ngo-nep-nha
Hình ảnh thân quen của cái cổng. Những lần đi xa lâu ngày, về chưa tới nhà, xa xa thấy cái ngõ cái cổng là đã nôn nao với bước chân khấp khởi.
cong-ngo-nep-nha
Đây là ranh giới của những lần đi – về suốt một đời người. Là nơi bịn rịn của người đi, nơi ngóng trông của người ở lại…
cong-ngo-nep-nha
Có những ngôi nhà cánh cổng được mở quanh năm người ra kẻ vào, nhưng cũng có những ngôi nhà ít khi thấy mở cửa cổng, dễ thấy một sự lặng lẽ hoặc u tịch bên trong. Nếu tinh ý một chút, nhìn cái cổng cũng có thể đoán phần nào “thuộc tính” của gia chủ: giàu hay nghèo, thích màu sắc hay sự giản dị…
cong-ngo-nep-nha
Trong kiến trúc nhà cửa của người Việt, tùy vào gia thế, điều kiện mà có những cái cổng nhà to lớn đầy uy lực, cũng có những cái cổng bằng tre pheo nứa lá đơn sơ nhưng không kém phần lãng mạn.
cong-ngo-nep-nha
Những cái cổng đơn giản bằng cây hoa tự nhiên nhưng làm rạng rỡ cả khu nhà.
cong-ngo-nep-nha
Có những ngôi nhà đẹp hẳn nhờ cái cổng nền nã, nó như đôi má hồng của cô gái, tôn ngôi nhà lên một vị trí khác biệt.
cong-ngo-nep-nha
Những cái cổng có mái che rộng đủ cho vài ba người đứng, tiện cho khách đến chơi nhà và cho cả người lỡ đường dừng chân trú mưa… Gia chủ có lẽ là người bao dung hoặc yêu thích nhịp sống chậm rãi.
cong-ngo-nep-nha
Chùa chiền hay đình làng thì có cổng tam quan rộng lớn, hàng ngày chỉ mở cổng phụ để đi, chỉ khi có lễ lượt hay sự trọng mới mở cổng chính. Cổng thường làm có ba bậc đến năm bậc cấp, để người đi vào phải cúi xuống nhìn mà đi, hàm ý việc người ra vào phải cúi đầu ở chốn tôn nghiêm.
cong-ngo-nep-nha
Bây giờ nhiều xu hướng kiến trúc nhà cửa nên cổng ngõ cũng mẫu mã đủ kiểu. Có cổng gia chủ đầu tư tốn kém, từ gỗ quý cho đến chạm trổ tinh vi, hoặc làm bằng kim loại khuôn sắt hiện đại trong những ngôi nhà theo kiến trúc mới.
cong-ngo-nep-nha
Cổng nhà phố đa số phải rộng hơn để còn tiện cho xe cộ ra vào.
cong-ngo-nep-nha
Sau cánh cổng là ngôi nhà thân thương.

Bài và ảnh: Trần Vĩnh Thịnh

Theo ấn phẩm 24h Sống Xanh

Cùng chuyên mục

Những người thắp lửa đồng hương

Cửa sẽ mở

Sống cùng bonsai

Người phụ nữ họ Trần ở làng Quang Châu