Về ngang Xuân cũ
Ngày cuối năm, tiếng còi tàu nhói vang bên sân ga cũ bận rộn những chuyến đi về. Cái màu vôi đỏ trong đêm, bóng người vội vã tan đi dưới hàng sứ trắng nở tàn lặng lẽ. Trong màu năm cũ, trong muôn vàn những bước chân hối hả, là những háo hức ban sơ của sự trở về thường trú bên bếp lửa ấm cúng gia đình, với mâm cỗ tất niên, áo mới, mai đào rực rỡ.
Chúng tôi ngồi trong sân ga, dưới những tán cây bồ đề già buông rễ thả vào ký ức của những ai dầm mình trong mưa rét tiễn người tạm biệt Huế hay đón những người xa trở về vui một ngày Xuân. Từng đợt mưa phùn bay theo ngọn gió trượt dài qua mái ngói xanh xao, nghe những đợi chờ ấm lên hơi thở đang dậy mùa Xuân. Đêm qua, tôi đã kịp sang Xuân với phút tiễn bạn lên đường về quê xa, mẹ cha đón đợi. Trước khi bạn lên tàu, kịp chia nhau điếu thuốc, phả làn khói ảo ảnh trôi vào cơn mộng mập mờ. “Mình đi nhé!” với một Giêng Hai đang phía trước, rất gần. Về nhà, nằm thiếp trên trường kỷ, giấc mơ nho nhỏ cũng tải về màu bánh mứt, kẹo Tết, cả tiếng pháo hổn hển và bàn chân xưa băng qua bờ giậu lấm chấm cỏ hoa. Nửa khuya, nghe trái cau già rụng trên mái tôn, giật mình nhìn lại sự còn sự mất. Đời sống có rồi không, không lại có, hai lối nhị nguyên để bắt đầu, để kết thúc và ngẫm ngợi rằng mình gửi hình hài này trong vũ trụ được bao Xuân đến rồi đi?
Nhớ lần đón người anh từ Sài Gòn về, ăn đêm trên phố khuya, những trang kỷ niệm của gia đình lại ghi thêm vài sự kiện. Người xa xứ đã kịp về dâng lên tấm lòng thiết tha của một người con thân yêu nơi xa nhưng tâm hồn xa quê hương nửa bước. Trong chén rượu nồng, anh nói: “Anh ly hương nhưng không ly tổ”. Chúng tôi kể chuyện nhà văn Phùng Quán khi về thăm quê, đã quỳ xuống, dập đầu lên đất quê đến chảy máu, tạ lỗi quê hương đã bao nhiêu năm chinh chiến không về, cảm tạ quê hương đã ban một hình hài và khí chất. Ngày mai, chúng tôi sẽ ra nhà thờ họ, vào nghĩa trang thắp những nén hương tưởng nhớ tổ tiên. Hát cho nhau nghe giữa cơn mưa cuối năm lỗi nhịp. Tiếng đàn mòn vết sẹo chia xa, dường như chúng ta đang đi qua từng dốc tuổi. Có thấy kia không dưới cổng gạch rêu phủ xanh, le lói chút ánh sáng của hoa mai đương thức, để biết ngày xưa lúi húi từng cùng nhau bên rổ bánh chưng xanh.
Và tôi kịp ôn lại những lần xa nhà lỡ cuộc chào Xuân. Nhớ năm ấu thơ, sáu tháng trời ròng rã trong bệnh viện để rồi cuối năm ba đón về trên chiếc xe Đam 50 cà giựt cà tàng đi qua con đường ngập ngụa nước mưa. Mở cửa nhà, một chậu mai vàng ngát hương đón chào năm mới. Máy cassette chạy băng Chế Linh, Tuấn Vũ, Thanh Tuyền, Như Quỳnh bật lên. “Nàng Xuân duyên dáng về rồi. Về gieo bao thắm tươi vui”. Tiếng cười rộn rã, áo mới, cơm vui còn vang vọng mãi trong tâm trí chưa hề phai phôi. Đây mẹ chờ cơn mưa ngớt, gieo những hạt cải lên mặt đất xâm xấp đời mới. Những thúng lúa giống nảy mầm nóng hổi gieo mình xuống cánh đồng mỡ màng phù sa. Ai đó đọc thơ Xuân Diệu: “Thiếu nữ nhìn sương chói mặt trời/ Sao buổi đầu Xuân êm ái thế/ Cánh hồng kết những nụ cười tươi”. Dường như chưa đủ lại bồi thêm chút bụi đời mà minh triết của Bùi Giáng “Xin chào nhau giữa con đường/ Mùa xuân phía trước miên trường phía sau”, gửi lại chân phúc cho trăm năm cuộc thế còn nhiều dấu hỏi.
Sáng Xuân, mở cửa nhà, màu nắng thảnh thơi đã tràn qua hiên ngát hương hoa. Nắng chiếu hoa mai vàng năm cánh trong ngần, nắng soi đóa trà mi tinh khiết. Bước chân người thương còn đọng dấu giao thừa. Tôi ra trước sân vươn vai hít mấy hơi trời đất giao hòa, kịp thấy mây đậu núi xa đẫm một tòa tuyết trắng. Tôi nói với em về một ước mơ nhỏ, rằng cùng nhau du Xuân trên chiếc thuyền chở đầy hoa huệ, thả xuôi theo con sông quê lững lờ qua bến bãi, cánh đồng và những miền quê xanh thơm khói bếp. Và đôi khi nắm tay nhau lên núi giữa lưng chừng Xuân, tìm khe suối nước trong mắt cá, cất tiếng hát gọi lại xuân thì đã qua như một cơn gió mang màu cánh phượng.
Tôi ngồi bên thềm Xuân, trải dài trước mắt gấm hoa vần vũ của xứ sở, cây đa hò hẹn, bến cũ chờ nhau đã khoác lên màu áo mới trong trí nhớ và trong hơi thở đậm. Những nghi lễ của tâm hồn bày biện thật nhiều cốt để ta đón Xuân bằng tự tấm lòng luôn mở cửa, chào đón những niềm vui chân thật. Cây sống đời đã đổi màu hoa, đỏ chói đêm ngày nhắc nhớ về bầu trời mới nhiều hy vọng đang từ tốn tô màu. Nhớ lời ba khi nói về nếp nhà liêu xiêu thuở nọ: “Lỡ mai con có xa quê, ba chẳng có gì ngoài ngôi nhà đầy tình thương lúc nào cũng chờ đón các con trở về”. Tôi đi trong vườn Xuân, hai tay hứng từng giọt mưa nhỏ đang hóa thân bắt đầu một cuộc bay mới của một năm mới nhiều yêu thương chờ đón. Một tiếng còi tàu thổn thức trong lòng, chờ đợi một hành trình đầy hứa hẹn…
Châu Phù
Theo ấn phẩm 24h Sống Xanh