Facebook thu thập dữ liệu người dùng để làm gì?

Chúng ta đang nghe rất nhiều thông tin về việc mạng xã hội Facebook thu thập dữ liệu người dùng. Và tất nhiên, Facebook không hề có bất cứ xác nhận nào, thậm chí là còn không trả lời hay giải quyết những thắc mắc của người dùng một cách rõ ràng.

Dưới đây 24hsongxanh chỉ lược lại một số thông tin dữ liệu mà Facebook thu thập và mục đích sử dụng đáng chú ý theo thống kê của TechRadar.

1. Facebook biết bạn là ai

Một trong những thao tác thiết lập tài khoản Facebook cơ bản là đăng một tấm ảnh của bạn để làm ảnh đại diện, giúp người khác dễ dàng nhận ra bạn hơn. Đừng cho rằng Facebook nghĩ đơn giản như vậy, mạng xã hội này chạy phần mềm nhận diện khuôn mặt bằng Trí tuệ nhân tạo (AI) đối với ảnh đại diện của người dùng và biến chúng thành một cơ sở dữ liệu khổng lồ.

Bạn có thể dễ dàng nhận ra điều này khi tải ảnh của bạn hoặc những người thân lên mạng xã hội này, sẽ được gợi ý (gần như ngay lập tức) tự động gắn thẻ (tag) vào đúng từng khuôn mặt có trong ảnh. Hồi đầu năm nay, hành vi này của Facebook đã dẫn đến một vụ kiện tập thể. Nhiều người dùng khẳng định họ không đồng ý tham gia vào quá trình nhận diện khuôn mặt, cũng như quá trình tạo và lưu trữ khuôn mặt của họ.

2. Thu thập dữ liệu trên thiết bị di động

Tính đến năm ngoái, Facebook đã có mặt trên 63% thiết bị di động như smartphone và máy tính bảng, vượt mặt nền tảng Facebook trên máy tính và vẫn sẽ tiếp diễn nhanh hơn trong những năm tới. Về cơ bản, việc cài ứng dụng Facebook vào thiết bị di động sẽ giúp sử dụng tiện lợi hơn mở bằng trình duyệt web. Đổi lại, bạn sẽ bị ứng dụng Facebook thu thập nhiều dữ liệu hơn.

Phần lớn người dùng sẽ đồng ý cấp quyền cho Facebook truy cập danh bạ để nhận được gợi ý kết bạn và mở rộng mối quan hệ trên mạng xã hội này. Tuy nhiên, ít ai nhận ra rằng ứng dụng Facebook còn làm nhiều điều hơn thế. Cụ thể, trên nền tảng Android, có một số thông tin cho biết Facebook có quyền truy xuất và lưu giữ dữ liệu lịch sử cuộc gọi của người dùng, bao gồm tất cả các cuộc gọi trong một khoảng thời gian kéo dài nhiều năm.

Thậm chí, ứng dụng Facebook còn xem lén dữ liệu SMS để thu thập mọi tin nhắn gửi và nhận, hay như thông tin gần nhất là Facebook còn cho phép bên thứ ba nghe những đoạn voice chat của người dùng. Một điều khá đáng lưu ý: các danh bạ điện thoại, lịch sử cuộc gọi, tin nhắn SMS, nội dung chat,… đều hoàn toàn không được đề cập đến trong danh sách các loại dữ liệu Facebook thu thập.

3. Chuyện quá khứ: Facebook nhớ, bạn thì không

Trong khi nhiều người không nhớ tất cả các thông tin từng xảy ra trong quá khứ, vậy mà Facebook lại nhớ không sót một thứ gì. Mạng xã hội này biết chính xác bạn tạo tài khoản khi nào, mọi người bạn từng kết bạn và hủy kết bạn, mọi bài viết bạn từng đăng tải. Họ biết công việc của bạn, trường học của bạn và cả những mối quan hệ xã hội của bạn.

Nếu điều đó chưa đủ đáng sợ, dưới danh nghĩa Facebook Location Services, Facebook đã thu thập thông tin vị trí người dùng để biết chính xác hiện bạn đang ở đâu và mọi nơi bạn đi. Tất nhiên, bạn có thể tránh việc bị thu thập dữ liệu này, nhưng có quá nhiều người đã tham gia vào dịch vụ định vị này theo mặc định, và họ chẳng hề biết rằng Facebook lúc nào cũng dõi theo từng bước chân của họ.

4. Vì sao bạn thấy quảng cáo trên Facebook đúng sở thích?

Học theo mô hình kiếm tiền thông qua quảng cáo hướng đối tượng từ Google, Facebook đã thu được đến 98% thu nhập từ việc kinh doanh quảng cáo. Và quảng cáo hướng đối tượng sẽ đạt kết quả còn cao hơn nữa một khi Facebook biết nhiều hơn về người xem các quảng cáo đó.

Vì vậy, Facebook lưu giữ một bản đối chiếu mọi lượt “thích” và “không thích” của bạn, dựa trên hoạt động trong quá khứ của bạn. Facebook còn thu thập các dữ liệu khác của bạn, bao gồm các dữ liệu nhân khẩu học như tuổi, giới tính, và các chủ đề thảo luận nhằm tìm ra các quảng cáo liên quan đến bạn – Facebook gọi đây là “Ad preferences.”

Họ cũng nhắm mục tiêu vào các quảng cáo mà bạn từng xem trước đây, cùng các bài đăng của bạn, những bài của người khác mà bạn từng bấm “thích”. Sau tất cả, thay vì chỉ hiển thị các quảng cáo ngẫu nhiên, Facebook cho rằng sẽ tốt hơn rất nhiều khi gửi đúng quảng cáo đến một người đang có hứng thú với vấn đề nào đó. Đó là lý do bạn thường thấy rất nhiều quảng cáo được gợi ý đúng với sở thích của mình.

5. Quan tâm bảo mật thông tin thẻ tín dụng

Không ít người dùng chọn “thiên đường” Facebook là nơi mua sắm nhanh gọn lẹ, bao gồm game, vé tham gia các sự kiện, đóng góp vào quỹ cá nhân hoặc quỹ từ thiện,… Những giao dịch này thường được thực hiện thông qua một thẻ tín dụng và Facebook sẽ lưu giữ lại những thông tin này.

Mục đích của việc Facebook muốn giữ một bản đối chiếu với các giao dịch nói trên là để theo dõi những người từng mua đồ trên mạng xã hội này đang tiêu tiền vào đâu. Từ đó, Facebook sử dụng thông tin này để xây dựng nên một hồ sơ cá nhân về bạn.

Nếu như chỉ như vậy thì hẳn bạn sẽ nghĩ điều này cũng không có gì đáng lo ngại. Thế nhưng trên thực tế, điều chúng ta cần quan tâm hơn là vấn đề bảo mật. Khi Facebook lưu lại thông tin như vậy, mặc dù đã được mã hoá, nhưng các tin tặc (hacker) vẫn tìm cách tấn công và khai thác nguồn dữ liệu này.

Hồi cuối năm 2018, Facebook đã dính đến rất nhiều vụ liên quan đến dữ liệu cá nhân của người dùng. Từ việc 87 triệu tài khoản bị Facebook chia sẻ cho bên thứ ba, đến việc lỗ hổng bảo mật ảnh hưởng đến khoảng 50 triệu người dùng. Chính vì thế, không có gì là bảo đảm an toàn cho bạn, nếu đang thường xuyên sử dụng thẻ tin dụng trên Facebook, bạn nên tạm ngưng mọi việc này lại.

Kết

Không thể phủ nhận Facebook là một trong những ứng dụng phổ biến nhất, với 2.23 tỷ người dùng toàn cầu. Đây là một nền tảng mạnh mẽ cho phép người dùng kết nối với gia đình, bạn bè, cũng như tìm ra những người bạn có cùng sở thích về nhiều chủ đề khác nhau.

Tuy nhiên, việc gì cũng vốn có hai mặt của nó. Trước khi bạn cấp quyền cho Facebook truy cập vào thiết bị cá nhân, hãy tìm hiểu kỹ và hạn chế cung cấp quá nhiều thông tin và hành vi cá nhân của mình lên thiết bị di động hoặc khi dùng Facebook. Tất cả đều đã, đang và sẽ bị Facebook thu thập để phục vụ mục đích riêng của họ!

Bạn có thể truy cập trang trợ giúp của Facebook, vào phần “What categories of my Facebook data are available to me? (Loại dữ liệu Facebook nào có sẵn cho tôi?)” để xem danh sách được liệt kê chi tiết rất nhiều thứ mà Facebook sẽ thu thập và lưu giữ.

Vũ Thành

Theo 24hsongxanh.vn