Xe động cơ điện: Thời cơ của các thương hiệu nội địa

Đã có rất nhiều những tín hiệu tích cực từ xe hai bánh động cơ điện, một phân khúc “mới mà cũ” của thị trường xe hai bánh Việt Nam, trong bối cảnh, khí thải xe hai bánh sử dụng động cơ đốt trong đang có những tác động trực tiếp đến môi trường sống.

Thị trường và chính sách

Tại các thành phố lớn, xe máy đang “chịu trách nhiệm” cho khoảng 80% nhu cầu đi lại của người dân. Để giảm tắc nghẽn giao thông, Hà Nội và TP.HCM đã phải đề xuất một kế hoạch cấm xe máy từ nội thành.

Tháng 8/2017, thành phố Hà Nội đã ban hành Quyết định số 5953/QĐ-UBND phê duyệt đề án Tăng cường quản lý phương tiện giao thông đường bộ nhằm giảm ùn tắc giao thông và ô nhiễm môi trường trên địa bàn thành phố Hà Nội, giai đoạn 2017 – 2020 tầm nhìn 2030. Theo đó, Hà Nội có thể hạn chế và tiến hành ngừng hoạt động xe máy tại các quận, huyện vào năm 2030.

Sau Hà Nội, tháng 8/2018, TP.HCM cũng đã ban hành dự án Tăng cường giao thông công cộng kết hợp với điều khiển phương tiện cơ giới tại TP.HCM. Theo dự án này, thành phố có thể hạn chế xe máy ở một số quận trung tâm và tiến hành cấm xe máy vào năm 2030. Hai chính sách này khiến nhiều người dự đoán, thị trường xe máy Việt sẽ bị bão hòa.

Thống kê doanh số năm 2019 của các thành viên Hiệp hội các nhà sản xuất xe máy Việt Nam (VAMM) đạt 3,2 triệu xe, giảm 3,87% so với năm 2018. Một sự sụt giảm khá mạnh.

Theo dữ liệu của Bộ Giao thông Vận tải (GTVT), thị trường thời điểm đầu năm 2019 không tệ, với với doanh số quý 1 là 757 ngàn chiếc, giảm 6,2%. Trong quý 2, xu hướng được cải thiện nhẹ và nửa đầu kết thúc với doanh số 1.4 triệu chiếc, giảm 5,3%. Kết thúc năm 2019, thị trường xe máy lớn thứ 4 thế giới đạt doanh số khoảng 3.27 triệu chiếc, giảm 3,7% so với năm 2018.

Sở dĩ có sự chênh lệch gần 20 ngàn chiếc xe trong thống kê doanh số thị trường năm 2019 giữa VAMM và Bộ GTVT là bởi lẽ, VAMM chỉ cung cấp dữ liệu của 5 hãng xe trực thuộc (bao gồm Honda, Yamaha, Piaggio, SYM, Suzuki), trong khi Bộ GTVT tổng kết doanh số của các hãng hiện diện trên thị trường Việt Nam.

Trong khi đó, motorcyclesdata.com, trang web phân tích thị trường xe máy uy tín dự báo rằng, 2020 sẽ là một năm ảm đạm của thị trường xe hai bánh lớn thứ tư thế giới, chủ yếu do những tác động từ đại dịch Covid-19. Con số mà trang web này đưa ra là tổng cộng 2,9 triệu chiếc, giảm 11,0% so với năm 2019.

Sự vươn lên của các thương hiệu nội địa

Không phải đến hiện tại, khi những đánh giá tác động môi trường từ khí thải của xe hai bánh động cơ đốt trong cũng như những dự báo về sự bão hòa của thị trường xe máy Việt Nam được đưa ra, người ta mới nghĩ đến việc sử dụng xe động cơ điện làm phương tiện di chuyển thay thế. Nhưng thời điểm hiện tại, có thể coi là “thời cơ chín muồi” của xe hai bánh động cơ điện tại Việt Nam, với sự sôi động chưa từng có được ghi nhận.

VinFast với chiếc xe Klara “chào sân” thị trường hồi cuối năm 2018. Cho đến hiện tại, thương hiệu nội địa này đã sản xuất thêm các mẫu xe Ludo, Impes và Klara S (bản nâng cấp của Klara), không giấu diếm tham vọng cạnh tranh sòng phẳng với hàng loạt hãng xe khác đang hiện diện trên thị trường Việt như Pega (Việt Nam), Yadea (Trung Quốc), MBIGo (Hàn Quốc)…

Theo VinFast, hãng này đã nhận được 50 ngàn đơn đặt hàng xe máy điện trong năm 2019. Một doanh số đáng kể, nhất là đối với một phân khúc xe vốn không nhận được quá nhiều sự ưa chuộng của người tiêu dùng trong nước.

Sinh sau đẻ muộn và chịu không ít những sức ép từ thị trường, nhưng đang có những bước tiến vô cùng đáng kể là một thương hiệu xe động cơ điện nội địa khác, Dat Bike.

Xuất hiện lần đầu hồi tháng 9/2019, với chiếc xe tên Weaver, Dat Bike mang tới sự thích thú đáng kể cho cộng đồng người tiêu dùng trẻ, thế hệ đang được coi là trụ cột tiêu dùng tại Việt Nam. Dat Bike dần dần chiếm được lòng tin từ phía người tiêu dùng về một chiếc xe không gây ra khí thải tàn hại môi trường song vẫn tối ưu được sự tiện dụng của dòng xe hai bánh vốn phù hợp để di chuyển trên những con đường nhỏ hẹp tại Việt Nam.

Thành công bước đầu của Dat Bike (với nhà máy có công suất 100 chiếc/tháng) và VinFast là những tín hiệu tích cực. Ở góc độ môi trường, việc các hãng xe dần định hướng được thói quen tiêu dùng của khách hàng, hướng khách hàng đến với những lựa chọn thân thiện hơn, góp phần cải thiện hệ sinh thái đô thị là điều rất đáng khích lệ. Xét trên khía cạnh thị trường, ở một địa hạt vốn không phải thế mạnh của doanh nghiệp Việt, việc các thương hiệu nội địa chiếm lĩnh thị phần và nhận được sự ưa chuộng từ phía người tiêu dùng là một tín hiệu cho thấy triển vọng phát triển đáng hy vọng.

Câu chuyện xe điện sẽ còn tiếp diễn ở thì tương lai, khi hệ sinh thái phát triển bền vững thực sự được chú trọng…

Liên Thượng

Theo ấn phẩm 24h Sống Xanh