Thú vị “Cá tính Quảng”

Trong buổi ra mắt sách “Cá tính Quảng” (NXB Đà Nẵng) vào cuối tuần qua tại TP. Hồ Chí Minh, những người biên soạn đã chia sẻ về quá trình làm cuốn sách này cũng như hành trình xây dựng Tủ sách Nét Quảng.

Sau khi ra mắt độc giả tại TP. Hồ Chí Minh, sáng ngày 9.1 tới, đơn vị làm sách sẽ có buổi ra mắt tại quê nhà TP. Tam Kỳ ở số 23 đường Lê Lợi, phường An Mỹ.

Ba tháng làm, một tháng… cãi

Mặc dù có đến 5 chủ đề, cũng là 5 cá tính của người Quảng, nhưng cuốn “Cá tính Quảng” trội hơn hẳn về tính cãi: cãi từ lúc làm sách cho đến lúc ra sách. Buổi ra mắt sách, vẫn còn đó những dấu hỏi, là làm sao để các nhân vật như Phan Vũ, Bùi Văn Nam Sơn, Ý Nhi, Phạm Văn Hạng, Nguyễn Nhật Ánh, Trần Anh Hùng… “chung vui” trong sách cùng với Hoài Linh, Ánh Tuyết, Mỹ Tâm, Đàm Vĩnh Hưng, Kasim Hoàng Vũ…; và làm sao để những nhân vật kia “chung mâm” với các nhân vật đời thường như diễn viên xích lô Lê Văn Lộc, ông Đường cả đời gánh nước thuê ở Hội An, cựu tuyển thủ quốc gia Lê Phước Tứ, các doanh nhân trẻ giỏi việc…

Nhóm biên soạn sách cho rằng họ không có tham vọng đúc kết hoặc trả lời trực tiếp, mà chỉ gợi mở để người đọc tìm câu trả lời riêng cho mình, về cá tính Quảng. Như họa sĩ Lê Kinh Tài được khắc họa là họa sĩ gây nhiều tranh cãi bậc nhất Việt Nam, và đặc tính ấy hiện diện trên những tác phẩm của anh. Hay như qua phác họa của nhà văn Trần Trung Sáng, chân dung nhà điều khắc Phạm Văn Hạng là một người Quảng cần mẫn trong công việc, một người Quảng hào sảng trong giao du, một người Quảng ngông trong tính cách, và đặc biệt, là một người Quảng biết… cãi. Rất nhẹ nhàng tinh tế!

Trong không gian ấm cúng của Cà phê thứ Bảy (số 38 đường Võ Văn Tần, Q. 3, TP. Hồ Chí Minh), nhà báo Lý Đợi – đại diện nhóm biên soạn sách, cho biết sách viết nhiều nhân vật Quảng Nam – Đà Nẵng hiện còn sống. Trong số này, có 1/3 bài viết là tập hợp những bài cũ, giữ nguyên; 1/3 bài cũ được sửa đổi, thêm bớt, bổ sung cho phù hợp; còn lại là những bài viết mới. Các nhân vật được nhóm biên soạn sắp xếp vào 5 chủ đề chính, cũng là 5 chương của sách, gồm: cãi, ngông, hề, chơi và làm. Cũng theo nhà báo Lý Đợi, cuốn sách mất 3 tháng để làm, nhưng phải “tốn” 1 tháng để… cãi nhau: “Chúng tôi “cãi” nhau về việc tuyển chọn, mời, sắp xếp nhân vật vào trong bài. Trước thắc mắc của một số độc giả vì sao sách thiếu vắng những “cây đa cây đề”, nhóm biên soạn cho biết là có mời nhưng chưa nhận được sự đồng ý của nhân vật, hoặc là “để dành” cho cuốn sách tiếp theo.

Viên gạch đầu tiên

Thật bất ngờ, khi người tổ chức thực hiện cuốn sách này là Mỹ Nguyễn – một cô gái đất Quảng chỉ mới 28 tuổi. Càng bất ngờ hơn, khi biết cuốn “Cá tính Quảng” là viên gạch đầu tiên trong tham vọng xây dựng Tủ sách Nét Quảng. “Mỹ muốn xây dựng một tủ sách để kết nối, lưu giữ các giá trị văn hóa của người Quảng, hoặc do người Quảng thực hiện. Và mong Tủ sách Nét Quảng sẽ là nơi khơi lại, níu giữ văn hóa đọc” – Mỹ Nguyễn chia sẻ. Là một người hay đọc sách, việc xây dựng tủ sách hay xuất bản cuốn “Cá tính Quảng”, với Mỹ Nguyễn đó còn là một nghĩa cử biết ơn đối với những người đi trước. Chính vì vậy, trong vòng 3 tháng kêu gọi, bên cạnh hoàn thành cuốn “Cá tính Quảng”, cô còn cho ra mắt trang điện tử Nét Quảng có địa chỉ truy cập netquang.vn – là nơi cập nhật, chia sẻ những giá trị văn hóa, đời sống xứ Quảng.

Tại buổi ra mắt sách, nhà nghiên cứu Nguyễn Tiến Văn cho rằng việc làm được cuốn sách này là điều rất hay, như một sự tiếp nối mạch nguồn văn hóa mà thế hệ trước miệt mài nghiên cứu, để lại. Ông là người duy nhất không phải người Quảng chấp bút viết bài trong cuốn “Cá tính Quảng”. Đặc biệt, ông là người dày công để chiết tự, giảng nghĩa từng chữ “cãi”, “ngông”, “hề”, “chơi” và “làm” theo cách vừa hàn lâm, vừa qua “lăng kính Quảng Nam” nhất. Trong khi đó, trước sự đón nhận cuốn sách nhiệt thành, nhóm biên soạn cho biết đang ấp ủ thực hiện những cuốn sách tiếp theo về cá tính của người Quảng nhằm để “truy ngọn nguồn tính cách người Quảng”.

Xuân Thọ

Theo báo Quảng Nam