Thành phố pháo hoa

Cập nhật 04-07-2019

Đốt pháo hoa là “đốt rất nhiều tiền.” nhưng cuộc thi pháo hoa quốc tế Đà Nẵng đang có những tác động tốt tới kinh tế thành phố sau 10 năm tổ chức.

Với tổng diện tích hơn 2.000m2, khu vực trình diễn của lễ hội pháo hoa được xem là lớn nhất Đông Nam Á chiếm không gian rộng lớn bên bờ sông Hàn. Các cột pháo hoa rực rỡ và những tiếng nổ xé toang bầu trời đêm huyền ảo cuối tháng 4.2018 khiến khán đài 17 ngàn chỗ ngồi òa lên đầy phấn khích. Gần đó, các vị trí đẹp để xem pháo hoa như trên du thuyền, tầng thượng của các khách sạn dọc sông Hàn, cầu Sông Hàn, cầu Thuận Phước, cầu Rồng, cầu Trần Thị Lý, hai bên đường Bạch Đằng và đường Trần Hưng Đạo đều chật cứng, với giá bán các vị trí xem pháo hoa ở các khách sạn tư nhân lên tới cả triệu đồng/người.

Sân khấu năm nay được thiết kế cách điệu mang hình dáng cây cầu, theo chủ đề chính năm nay là “Huyền thoại những cây cầu.” Việc lễ hội Pháo hoa quốc tế Đà Nẵng (DIFF) 2018 có tổ hợp khán đài riêng trên sông Hàn là một trong những hạng mục mới, theo cam kết của Sun Group với thành phố Đà Nẵng, khi nhà đầu tư tư nhân lớn nhất trong mảng dịch vụ du lịch tại đây trong 10 năm qua nhận trách nhiệm tổ chức DIFF kể từ năm 2017 đến 2027. Từ 2018 – 2020, họ sẽ xây dựng mô hình và thương hiệu “thành phố lễ hội pháo hoa” qua việc đầu tư không gian biểu diễn đặc thù, riêng biệt cho các chương trình thi pháo hoa quốc tế, gắn liền với các hoạt động văn hóa, nghệ thuật, thể thao và dịch vụ giải trí.

Từ năm 2017, Sun Group đã kéo dài thời gian thực hiện sự kiện thường niên này trong hai tháng năm và sáu với điểm nhấn là 5 đêm bắn pháo hoa. Mục tiêu của nhà tổ chức nhằm tăng tổng lượng du khách, và không gây áp lực quá lớn lên các loại hình dịch vụ tại đây trong một quãng thời gian vừa đủ để du khách có nhiều cơ hội vui chơi, trải nghiệm không khí lễ hội, thưởng ngoạn các danh lam thắng cảnh và các dịch vụ khác tại thành phố. Sau 10 năm tổ chức lễ hội pháo hoa, loại hình mới không dựa trên những giá trị văn hóa truyền thống, Đà Nẵng đang trở thành thành phố pháo hoa.

Nếu năm 2013, chi phí cho lễ hội pháo hoa mà chính quyền Đà Nẵng đứng ra tổ chức khoảng 40 tỉ đồng, thì năm 2017, Sun Group cho biết họ đã đầu tư 160 tỉ đồng cho DIFF và các hoạt động liên quan. Tác động dễ nhận ra của lễ hội pháo hoa là lượng du khách đến Đà Nẵng. Theo khảo sát sơ bộ của nhà tổ chức sau đêm khai mạc 2018, khách tham dự lễ hội năm nay là người dân Đà Nẵng, du khách đến từ khắp cả nước và quốc tế, trong đó phần lớn là dân địa phương (41,2%), tiếp đó là Hà Nội (16,5%), các thành phố, vùng miền khác và từ nước ngoài (42,3%). Theo thông cáo của dịch vụ đặt phòng trực tuyến Agoda, Đà Nẵng trở thành điểm hàng đầu trong 20 điểm đến trong và ngoài nước được khách du lịch Việt Nam yêu thích nhất dịp lễ 30.4 và 1.5. “Đặc biệt, sự kiện khai mạc DIFF 2018 được xem là lý do hấp dẫn, lôi kéo du khách đổ về Đà Nẵng dịp này,” thông báo của Agoda cho biết. Trong bốn ngày nghỉ lễ cuối tháng 4 vừa qua, lượng khách đến Đà Nẵng đạt 355.547 lượt, tăng 14,2% so với cùng kỳ năm 2017.

Từ vài năm trước, khách du lịch đến Đà Nẵng tăng lên rõ rệt trong các kỳ tổ chức lễ hội pháo hoa. Trong lễ hội năm 2017, thành phố đón 1,27 triệu lượt khách du lịch, tăng 34,5% so với cùng kỳ năm 2016 – năm không diễn ra lễ hội pháo hoa. Các cơ sở lưu trú đạt công suất trên 90% trong những ngày trình diễn pháo hoa. Tổng số khách lưu trú của 5 đợt bắn pháo hoa năm 2017 là hơn 511 ngàn lượt, tăng gấp hơn 5 lần so với cuộc thi trình diễn pháo hoa tổ chức năm 2015.

Lễ hội pháo hoa bắt nguồn từ ý tưởng của cố bí thư Thành ủy Đà Nẵng Nguyễn Bá Thanh vào năm 2007, khi ông Thanh muốn thành phố phải có lễ hội đặc trưng, ghi dấu ấn với du khách, điều mà một thành phố muốn phát triển du lịch như Đà Nẵng còn thiếu. Quá trình tìm hiểu và học hỏi kinh nghiệm từ đại sứ các nước đã đưa họ gặp Global2000, công ty sự kiện hoạt động từ năm 1995 chuyên về pháo hoa tại Kuala Lumpur (Malaysia). Sự hợp tác giữa Đà Nẵng và Global2000 kéo dài đến tận ngày nay. “Điểm độc đáo của cuộc thi ở Đà Nẵng là chương trình hoành tráng, gắn kết với người dân, văn hóa và di sản địa phương. Địa điểm bắn ở sông Hàn thật sự hoàn hảo, khi pháo được bắn nổi bật trên bầu trời, sông nước và cả những cây cầu,” Ray Rahman, giám đốc hình ảnh và âm thanh của Global2000 cho Forbes Việt Nam biết.

DIFF là cái tên còn mới trên bản đồ pháo hoa quốc tế. Một số cuộc thi nổi tiếng thế giới như ở Montreal (đã bắn ở mùa thứ 34) và Vancouver (28 mùa), hay ở Ba Lan. Các lễ hội có thể kể tới như ở Anh, Mỹ, Pháp, Trung Quốc và Philippines đều giúp thúc đẩy ngành du lịch và đưa những nơi này vào những vị trí hàng đầu trên bản đồ pháo hoa thế giới.

Hiệu ứng lễ hội có thể xét tới các mặt như kinh tế (từ chi tiêu của du khách và tạo công ăn việc làm cho người địa phương), hay cách tiếp cận ‘360 độ’ để đánh giá ảnh hưởng về khía cạnh văn hóa, xã hội, môi trường và truyền thông, bên cạnh các hiệu ứng kinh tế. Một lễ hội vui vẻ, được điều hành tốt, đem lại lợi ích kinh tế là mục tiêu tốt đẹp, nhưng sẽ không thể kéo dài nếu không có tiềm lực tài chính. Số vé bán ra trong DIFF 2017 là hơn 85 ngàn vé, đem về doanh thu 16,6 tỉ đồng, tương đương khoảng 1/10 mức đầu tư. Đây là một lễ hội tốn kém và luôn được kỳ vọng năm sau sẽ hay và hoành tráng hơn năm trước.

“Không thể coi DIFF 2017 là thành công về doanh thu, nhưng hiệu ứng mà DIFF mang đến cho Đà Nẵng về thương hiệu du lịch thì có thể thấy, sự kiện đã được giới truyền thông trong nước và quốc tế hết sức ghi nhận, đánh giá,” ông Đặng Minh Trường, tổng giám đốc Sun Group trao đổi qua email với Forbes Việt Nam. “Sun Group không lấy tiêu chí doanh thu làm mục tiêu dẫn đường, mà “hướng tới tạo nên những sản phẩm du lịch, những sự kiện, lễ hội mang giá trị tinh thần và ý nghĩa xã hội cho địa phương nơi doanh nghiệp hoạt động.” Sun Group đang vận hành các tổ hợp dịch vụ giải trí quy mô lớn nhất tại đây, gồm Sun World Ba Na Hills, Sun World Danang Wonders. Khi khách đến Đà Nẵng tăng thì các khu du lịch và vui chơi giải trí, nghỉ dưỡng của Sun Group cũng hưởng lợi.

Không phải nhà tổ chức nào cũng có thể cam kết đầu tư lớn và liên tục như vậy. Sau 7 liên hoan đều đặn, festival Diều quốc tế tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu phải ngừng trong hai năm 2017 và 2018 vì không có kinh phí, dù tổng chi phí cho mỗi lần tổ chức chỉ vào khoảng 3,5 tỉ đồng, và ngay từ mùa đầu tiên vào năm 2009, hình thức tổ chức đã được xã hội hóa. Do vậy, ngân sách địa phương chỉ gánh khoảng 1/10 tổng chi phí trong một số kỳ liên hoan diều. Năm 2008, ông Cao Lập, giám đốc điều hành khu du lịch Hồ Tràm Beach Resort & Spa (huyện Xuyên Mộc) có ý tưởng tổ chức festival diều quốc tế và triển lãm quốc tế nghệ thuật sắp đặt gốm và điêu khắc bãi biển tại khu du lịch này. Ông Hồ Văn Niên, phó chủ tịch UBND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đã gợi ý cho hiệp hội Du lịch tỉnh mở rộng phạm vi tổ chức về TP Vũng Tàu nhằm phục vụ được nhiều du khách hơn. Bởi vậy, sự kiện này được tổ chức tại 2 địa điểm là Hồ Tràm Beach Resort & Spa và khu du lịch Biển Đông, TP Vũng Tàu.

Những con diều hình dáng lạ mắt tại Festival Diều quốc tế tại khu du lịch Biển Đông, TP Vũng Tàu.

Với mỗi lần tổ chức, festival Diều quốc tế thu hút trung bình khoảng 70 nghệ nhân đến từ 25 – 30 quốc gia, vùng lãnh thổ và hơn 100 nghệ nhân các đoàn diều trong nước. Đây được xem là một sự kiện có chi phí thấp, nhưng tạo được hiệu ứng tốt trong việc thu hút khách và quảng bá hình ảnh điểm đến. Cánh diều gắn với tuổi thơ, đi vào tiềm thức của bao người Việt nên festival Diều quốc tế đã được nhiều người đón nhận. Song các con số thống kê không đầy đủ, không cụ thể vào thời điểm diễn ra lễ hội là một hạn chế trong việc thuyết phục các nhà tài trợ.

Các lễ hội cộng đồng đem lại nhiều lợi ích từ thúc đẩy nền kinh tế, sự tự hào và gắn kết cộng đồng, đưa cộng đồng tiếp cận với những thứ mới. Với các lễ hội lâu đời khác trên thế giới, các nhà tổ chức đều tính toán được các con số cụ thể về lợi ích kinh tế, bên cạnh những cách quảng cáo và khuyến mãi miễn phí cho các doanh nghiệp địa phương khi du khách đăng tải trải nghiệm vui vẻ của họ trên mạng xã hội. Thách thức của lễ hội mới như DIFF nằm chủ yếu ở rủi ro và chi phí. Chi phí đã tạm được chuyển sang vai của Sun Group, sau những năm chính quyền “hụt hơi” tìm tài trợ. Về lâu dài, thách thức là thay đổi cơ cấu khán giả, thu hút nhiều khách từ ngoài đến Đà Nẵng hơn theo mỗi năm và chi tiêu nhiều hơn. Theo thống kê năm 2017, du khách quốc tế tới đây tiêu bình quân 5,7 triệu đồng / người – mức cao nhất, và tổng chi tiêu bình quân chung 2,8 triệu đồng / lượt khách.

Với công chúng, màn trình diễn pháo hoa của một đội thi thường kéo dài khoảng 20 phút tưởng chừng quá ngắn. Với những nhà tổ chức, đó là công sức của khoảng 7.000 người trong một lĩnh vực đòi hỏi an toàn tuyệt đối. Đằng sau những màn pháo hoa rực rỡ là một mục đích rõ ràng: đưa Đà Nẵng giữ vững danh hiệu “thành phố lễ hội và sự kiện hàng đầu châu Á,” và nhắm tới mục tiêu trở thành thành phố pháo hoa sánh ngang với những thành phố pháo hoa nổi tiếng thế giới như Pohang (Hàn Quốc) hay Hokkaido (Nhật Bản).

Theo Forbes Việt Nam.