Những người con của bản làng
Đã bước sang năm thứ 11 kể từ ngày Trạm Quân dân y kết hợp A Xan (nay là Phòng khám Đa khoa Quân dân y kết hợp A Xan, Tây Giang) đi vào hoạt động. Nhờ sự tận tâm, tận lực của y – bác sĩ mà hàng nghìn lượt bệnh nhân ở các xã vùng cao biên giới huyện Tây Giang cũng như các bản giáp biên của huyện Kà Lừm, tỉnh Sê Kông (Lào) đã được khám chữa bệnh miễn phí, được tiếp cận với các loại hình dịch vụ y tế, được chăm sóc sức khỏe ngày một tốt hơn, dần xóa bỏ những hủ tục lạc hậu.
1. Phòng khám Đa khoa Quân dân y kết hợp A Xan là dãy nhà khang trang trong khuôn viên hơn 400m2 nằm sát con đường đi qua trung tâm xã A Xan. Phòng khám được biên chế 10 y – bác sĩ, 8 giường bệnh và nhiều thiết bị y tế hiện đại nên không khác gì một “bệnh viện thu nhỏ”.
Tiếp chúng tôi là Trung tá Lê Đức Mạnh, bác sĩ chuyên khoa 1, Trưởng phòng khám. Tiếp nhận vị trí Trưởng phòng khám từ 3 năm nay, nhưng trước đó Trung tá Lê Đức Mạnh đã có nhiều năm gắn bó với mảnh đất này khi làm cán bộ quân y của Đồn Biên phòng A Xan, vậy nên mọi thứ cũng không khó để vào guồng.
Anh bảo, trước nay vẫn thế, đường lên biên giới không chỉ xa xôi, mà còn gần như tê liệt vào mùa mưa, vậy mà tất cả việc chăm sóc sức khỏe của bộ đội, bà con nhân dân ở 4 xã A Xan, Ga Ry, Ch’Ơm, Tr’Hy gần như phụ thuộc hoàn toàn vào Phòng khám Đa khoa Quân dân y kết hợp này. Ý thức được điều đó nên anh luôn động viên mọi người vừa làm, vừa đúc kết kinh nghiệm, vừa tự học hỏi để nâng cao trình độ chuyên môn. Trong quá trình công tác, anh mày mò tự học tiếng Cơ Tu, tìm hiểu phong tục tập quán của đồng bào để có thể biết thêm nguyên nhân gây bệnh, từ đó có phương pháp điều trị phù hợp.
2. Chứng kiến bác sĩ Mạnh vừa khám, vừa trò chuyện với bệnh nhân bằng cả tiếng phổ thông lẫn tiếng Cơ Tu, chúng tôi ai nấy đều nể phục. Và nể phục hơn nữa là những câu chuyện cứu người thoát khỏi “lưỡi hái tử thần” trong gang tấc của các thầy thuốc mang quân hàm xanh nơi đây.
Khó có thể kể hết chuyện các anh chị đã tài tình thế nào, chỉ biết rằng, đi đến các bản làng đều được nghe người dân kể với lòng biết ơn sâu sắc, xem như ân nhân và người thân trong gia đình. Như chuyện của chị Pơ Loong Thị Nưới, ở thôn A Rầng 1, xã A Xan, là một ví dụ.
Cách đây 2 năm, chị Nưới được đưa tới phòng khám trong tình trạng sinh khó, ra máu nhiều, tính mạng bị nguy kịch, nhưng không thể chuyển lên tuyến trên do đường xa, sức khỏe yếu. Bác sĩ Lê Đức Mạnh và y sĩ Zơ Râm Thị Hằng cùng các đồng nghiệp đã vừa động viên tinh thần, vừa trợ sức cho sản phụ. Và rồi cậu bé 3,5kg cất tiếng khóc chào đời trong niềm vui khôn tả của mọi người.
Chị Nưới kể: “Lúc sinh con, mình không có tiền, lại một thân một mình nên khi nghe nói phải xuống bệnh viện huyện, đã nghĩ thế là hết rồi. Vậy mà các bác sĩ đã cứu được cả mình và con, giờ mẹ con em không biết lấy gì để trả ơn mọi người”.
Cũng ở thôn A Rầng 1, ông A Lăng Tơơnh (80 tuổi) bị trâu húc gãy 3 xương sườn và thủng bụng. Người nhà đưa tới phòng khám, nhưng cũng không hy vọng nhiều vì ông tuổi đã cao mà vết thương quá nặng. Vậy nhưng, sau 1 tuần được y – bác sĩ phòng khám tận tình chăm sóc, ông Tơơnh đã được về nhà và giờ vẫn sống khỏe mạnh.
Nhắc lại chuyện cũ, ông Tơơnh cảm phục nói: “Trước đây, mọi người ốm đau đều nhờ thầy cúng, vừa tốn kém mà lâu khỏi. Sau lần bác sĩ Mạnh cứu khỏi, tôi hoàn toàn tin tưởng vào việc điều trị bằng thuốc. Giờ thì mọi người trong bản mỗi khi ốm đau đều đến phòng khám để các y – bác sĩ khám và chữa bệnh cho, không còn mời thầy mo về cúng nữa”.
Nhưng có lẽ chuyện ai cũng nể phục bác sĩ Mạnh là đã nhiều lần cứu được người ăn lá ngón. Chị A Rất Thị Nhuận, ở thôn A Rầng 2, xã A Xan không thể nào quên cái đêm ác mộng, chỉ vì mâu thuẫn với chồng mà ăn lá ngón quyên sinh, dù lúc ấy mới sinh con được 2 tháng… Ngày đó, bác sĩ Mạnh cùng mọi người đã trắng đêm túc trực, rửa ruột, truyền nước để cứu người. Cảm động hơn là những ngày sau đó, bác sĩ Lê Đức Mạnh và y sĩ Zơ Râm Hằng thường đến thăm hỏi tình hình sức khỏe mẹ con chị A Rất Thị Nhuận và hướng dẫn cách chăm sóc con để bé khỏe mạnh.
3. Phòng khám Đa khoa Quân dân y kết hợp A Xan không chỉ có nhiệm vụ chăm sóc sức khỏe cho nhân dân ở các xã vùng cao biên giới của huyện Tây Giang, mà còn tiếp nhận hàng nghìn lượt khám chữa bệnh và cấp thuốc cho bà con Lào vùng giáp biên của cụm bản Tà Vàng, huyện Kà Lừm, tỉnh Sê Kông.
Do đường về trung tâm huyện Kà Lừm mất mấy ngày đường, vậy nên mỗi khi ốm đau người dân ở các bản của cụm Tà Vàng lại sang Phòng khám Đa khoa Quân dân y kết hợp A Xan để chữa bệnh. Nhiều trường hợp phải ở lại điều trị, thế là y – bác sĩ bớt khẩu phần ăn của mình để chia sẻ cho bệnh nhân.
Sang điều trị từ cụm bản Tà Vàng, ông Bun Thoong chia sẻ: “Tháng trước tôi bị đau bụng, không ăn, không ngủ được. Nay sang đây, bác sĩ Mạnh khám bảo bị đau dạ dày. Bác sĩ cấp thuốc cho, rồi dặn dò ăn uống cẩn thận để phòng tránh bệnh tật. Tôi tin lắm vì trong bản có nhiều người uống thuốc của bác sĩ Mạnh đều khỏi bệnh”.
Thượng tá Hoàng Văn Mẫn – Chính ủy Bộ đội Biên phòng tỉnh cho biết, từ hiệu quả ở A Xan, một số mô hình trạm quân dân kết hợp đã được thành lập tại các huyện miền núi của tỉnh, góp phần cùng với ngành y tế chăm sóc sức khỏe ngày càng tốt hơn cho đồng bào và người dân nơi vùng cao biên giới.
“Việc các y – bác sĩ Việt khám chữa bệnh cho người Lào không chỉ mang tính nhân đạo, mà qua đó thắt chặt thêm tình đoàn kết đặc biệt giữa nhân dân hai nước, góp phần giữ vững biên giới hòa bình, hữu nghị” – Thượng tá Hoàng Văn Mẫn nói.
Hồng Anh
Theo Quảng Nam Online
