Bạn có bao giờ thấy thi… cuốc đất trồng rau?
Công việc đồng áng quen thuộc, vất vả này mà cũng có lúc được đem ra thi thố, mỗi năm chỉ một lần, trong lễ Cầu bông của làng rau Trà Quế, Hội An.
Đây là phần thi không thể thiếu của lễ Cầu bông và là phần vui nhộn nhất. Năm nào làng rau cũng thi, với một khoảnh đất được chọn sẵn giữa làng rau để làm nơi ứng thí, cách không xa nơi tế lễ là mấy. Thường loại rau được đem ra thi thố là rau cải, xà lách. Đây là dịp mà nông dân làng thể hiện sự nhanh nhạy, khéo léo, phối hợp nhịp nhàng cùng nhau để thi. Bạn có tận mắt chứng kiến mới thấy sự khéo léo của những đôi tay quen cày cuốc ruộng đồng. Chỉ trong một thời gian nhất định, thí sinh của từng đội phải hoàn tất việc cuốc đất, bón rong, vun luống, chăm tỉa và đặc biệt là trồng cây sao cho nhanh đẹp, khéo và đều thẳng tắp trên khoảnh ruộng quy định. Phần thi tưởng như rất đơn giản ấy lại có sức thu hút người xem, nhất là du khách ở xa. Khách thì tròn mắt xem, tay không quên cầm máy ảnh mà bấm, dân làng đứng xem thì chỉ trỏ, bình luận các loại, khen chê ồn ào mang tính trêu chọc là chính, trong tiếng nói cười hỉ hả đầu Xuân, làm rộn rã hẳn một góc làng vốn quen với sự bình lặng. Như góp phần cho không khí Xuân thêm rôm rả khi xong phần thi ngoài trời này là du khách lục tục vào các mái nhà dân, xem tiếp đến phần thi làm món tôm hữu. (Hay còn gọi là tam hữu gồm thịt lợn, rau và tôm đất – một đặc sản của làng rau Trà Quế), do các bà các cô trình trình diễn kỹ thuật chế biến. Món ăn đặc trưng của làng, chuyên dùng trong các lễ cúng, hội hè và đãi khách này bảo đảm bạn sẽ thích vì chưa biết ngon đến mức nào, nhưng tốt cho sức khỏe khi có rất nhiều rau xanh. Những ai đã một lần thưởng thức chắc sẽ ấn tượng hình ảnh con tôm cong cong, kẹp với lát thịt cùng cọng rau húng tươi, một tép hành dài quấn quanh, những thứ rau trồng phổ biến và gắn bó với làng.
Bình dị như chính cái tên lễ hội, đây là phần hội dân dã và dễ thương nhất mà tôi được chứng kiến khi Tết đến Xuân về, như cái tình người nơi này vậy.
Bài & ảnh: L.M.Hạ
